Door de huidige marktsituatie zijn de energieprijzen flink gestegen. Om huishoudens hierin tegemoet te komen, geldt er per 1 januari 2023 een prijsplafond. Dat is vooral bedoeld voor mensen met een vast of variabel contract. Maar wat betekent dit als je een dynamisch energietarief hebt?
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op Doe-Duurzaam.
Nog even in het kort: wat zijn dynamische energieprijzen?
Met dynamische energieprijzen betaal je per uur een ander tarief voor je stroom. De prijs is afhankelijk van vraag en aanbod. Zo is midden op de dag het tarief vaak lager dan tijdens het ‘spitsuur’ als iedereen thuiskomt en gaat koken, laden en de tv aanzet. Als er veel aanbod van duurzame energie is, bijvoorbeeld als het zonnig is of de wind waait, dan is energie veelal relatief goedkoop. Er is een handjevol energieleverancier die dynamische energiecontracten aanbieden, zoals Tibber, ANWB Energie, Easy Energy en Frank Energie.
Meer over dynamische energieprijzen
Wat is het prijsplafond voor energie?
Allereerst: wat is ook alweer het prijsplafond? Om de pijn van de hoge energieprijzen voor Nederlanders te verzachten wordt vanaf 1 januari 2023 een prijsplafond voor elektriciteit en gas ingevoerd. Dat betekent het volgende:
- Het prijsplafond begrenst de prijs van stroom tot 40 cent per kWh.
- Het prijsplafond voor stroom geldt tot een verbruik van 2.900 kWh. Daarna betaal je het ‘normale’ tarief van je energieleverancier.
- Het prijsplafond begrenst de prijs van gas tot 1,45 euro per kuub.
- Het prijsplafond voor gas geldt tot een verbruik van 1.200 kuub. Daarna betaal je het ‘normale’ tarief van je energieleverancier.
Het prijsplafond loopt tot en met 31 december 2023.
Wat betekent het prijsplafond voor een vast of variabel contract?
Voor een vast of variabel contract is het redelijk duidelijk hoe het prijsplafond werkt. Tot een verbruik van 2.900 kWh betaal je het prijsplafond, namelijk 40 cent per kWh. Daarboven betaal je het normale tarief van je energieleverancier.
Zo werkt het energieplafond niet
Minister Rob Jetten vindt dat dynamische-energieleveranciers de limiet aan de energieprijs niet elk uur mogen toepassen. Want in dat geval zouden klanten met een dynamisch contract spekkoper zijn, zie de grafiek hieronder. Voor elke prijspiek zou je gecompenseerd worden, terwijl je wel profiteert van de lage prijzen.
Dat is te gortig, oordeelde de minister. Volgens Jetten zou het een ‘een verstorend effect op de markt’ zijn. Daarom moeten leveranciers van dynamische energieprijzen het gemiddelde verbruik van klanten over een langere periode tegen het prijsplafond afwegen. Zo komen de kosten ‘het dichtst bij de aangekondigde maximale tarieven’ te liggen, aldus Jetten.
Wat betekent het prijsplafond wel voor dynamische energieprijzen?
Maar hoe dit er precies uit komt te zien, dat is nog onduidelijk. Want wat is een ‘langere periode’? Als wij dit in de geest van de maatregelen interpreteren, dan zal dit waarschijnlijk betekenen dat je met dynamische energietarieven weinig zal profiteren van het prijsplafond.
Om dit te staven ben ik in de data gedoken en heb ik de energieprijzen van 2022 geanalyseerd van 1 januari t/m 25 november. De gemiddelde uurprijs bedraagt: 0,24 euro per kWh (excl. btw & belastingen).
| Maand | Gemiddelde uurprijs* | Wat ik heb betaald* |
| Januari | 18,91 cent per kWh | |
| Februari | 16,84 cent per kWh | |
| Maart | 26,12 cent per kWh | |
| April | 19,52 cent per kWh | |
| Mei | 18,14 cent per kWh | |
| Juni | 21,06 cent per kWh | |
| Juli | 30,66 cent per kWh | |
| Augustus | 44,71 cent per kWh | |
| September | 34,19 cent per kWh | 30,55 cent per kWh |
| Oktober | 15,54 cent per kWh | 11,92 cent per kWh |
| November (lopend) | 15,71 cent per kWh | 10,39 cent per kWh |
| Totaal | 23,93 cent per kWh |
Als je dat in een grafiek zet, dan zit je 1 maanden boven het plafond van 40 cent per kWh. Mijn verwachting is dat ‘over een langere periode’ inhoudt dat er naar maandelijks gemiddelde prijs wordt gekeken. Belangrijk om te vermelden dat in deze prijs nog niet de btw en energiebelastingen zitten, die komen er daarna nog bij.
Conclusie: met dynamische energieprijzen profiteer je nog steeds van lagere uurprijzen en ben je goedkoper uit
Als je slim energie gebruikt kun je nog steeds goed profiteren van lage uurtarieven en heb je bij aanhoudende hoge prijzen profijt dat je verzekerd bent van een maximale gemiddelde prijs. Bovendien draag je zo nog steeds bij aan het verminderen van de fossiele uitstoot.
In bovenstaande data was er gedurende 1 maand een gemiddelde uurprijs boven het prijsplafond, maar dat is zonder dat iemand zijn energieverbruik stuurt. Wanneer je dat wel doet het het zeer waarschijnlijk dat je feitelijke prijs per kWh lager uitvalt, zoals in mijn persoonlijke data te zien is.
De consument die met dynamische prijzen moeite doet om op vraag en aanbod op de energiemarkt in te spelen en daarmee fossiele uitstoot uitspaart, profiteert wel beduidend minder van het prijsplafond dan consumenten met een normaal contract.
Het is mooi dat er veel mensen geholpen worden met de hoge energielasten. Een negatief gevolg van het energieplafond is wel dat de prikkel minder groot is om dynamische energieprijzen te nemen en er zo minder fossiele uitstoot wordt bespaard. Desalniettemin ben je met dynamische energieprijzen goedkoper uit, helemaal wanneer je je energieverbruik slim stuurt.
Slim terugleveren blijft even interessant
Omdat de pieken op uurbasis blijven bestaan, blijft het slim terugleveren van energie even interessant. Dus als je zelf zonne-energie opwekt met zonnepanelen, dan kun je daar ook meer dan 40 cent per kWh voor terugkrijgen, als dat de geldende uurprijs is. Nou zal dat bij zonne-energie niet vaak voorkomen, immers is de energieprijs veelal laag als er veel zon is. Maar heb je een (thuis)batterij waarbij je kunt laden en ontladen op basis van dynamische prijzen, dan is het wel erg bepalend dat de dure uren blijven, zodat je op die momenten energie kunt terugleveren.